شفاعت ائمه (2)

چه کسانی مورد شفاعت ائمه قرار می گیرند؟

۱) حفظ اصل ایمان

کسانی مورد شفاعت قرار می گیرند که به سبب گناهان، اصل ایمانشان به خطر نیفتاده باشد. به همین جهت در منابع دینی آمده است: کافر، مشرک و منافق در روز قیامت مورد شفاعت قرار نمی‌گیرند.

روحانی سیدمحمدکاظم، پیشین ص۲۷

پیامبر خدا (ص): نه شکّاکان و مشرکان شفاعت شوند و نه کافران ومنکران؛ بلکه شفاعت مخصوص مؤمنان یکتا پرست است.

میزان الحکمه ج۵ ص۵۸۷ به نقل از بحار الأنوار : ٨/۵٨/٧۵

۲) آزار دهنده ذریه رسول خدا (ص) نباشد

افرادی که به ذریه پیامبر(ص) آزار می‌سانند مورد شفاعت واقع نمی‌شوند، زیرا اولا طبق متون دینی تمام ستمگران از زمره شفاعت شوندگان خارج می‌شوند و ثانیا آزار دهندگان به هر فرد مۆمن و مسلمانی جز افرادی هستند که قابل شفاعت نمی‌باشند و در خصوص فرزندان رسول خدا (ص) نقل شده است: هنگامی که در مقام شفاعت قرار گیرم برای گناهکاران امتم شفاعت می‌کنم و خداوند شفاعت مرا می‌پذیرد، به خدا سوگند برای کسانی که ذریه و فرزندان مرا آزار داده باشند شفاعت نمی‌کنم.

 مطهری، احمد، کاردان، غلامرضا، شفاعت، قم، انشارات موسسه در راه حق، ص۱۶۹

۳) تارک نماز نباشد

یکی از شرایط پذیرفته شدن شفاعت آن است که شفاعت شونده اهل نماز باشد و نماز را وظیفه ای مهم و محترم بشمارد و نسبت به آن سهل انگاری نکند. همان، ص۱۷۱

همچنانکه امام صادق (ع) می‌فرماید: شفاعت ما به کسی که نماز را سبک بشمارد نمی‌رسد.

ری شهری، محمد، پیشین، ص۱۴۷۲، ح۹۴۸۴

کسانی که به طور کلی از ایمان محروم اند و دین و عمل آنها مورد رضایت خداوند نیست(مشرکان، کافران، ناصبیان، دشمنان رسول اکرم و خاندان او) محروم از شفاعت بوده و در عذاب جهنم جاودانه و همیشگی خواهند بود.

۴) شفاعت شونده رابطه ای معنوی با شفیع داشته باشد

کسانی مورد شفاعت قرار می‌گیرند که در دنیا ارتباط روحی و معنوی خاصی بین آنان و شافعان برقرار باشد. مثل اینکه خدمت یا احسان و یا محبتی درباره او و یا بستگان و دوستان شفیع کرده باشند.

طیب،سیدعبدالحسین، کلم الطیب، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ اسلامی حاج محمدحسین کوشانپور، ص۸۱۴

در حقیقت یکی از حکمت هایی که سبب شده خداوند اولیای الهی را در روز قیامت، واسطه و شفیع در فیض مغفرت و بخشش خود، به این افراد قرار دهد همین رابطه معنوی و سنخیتی است که در دنیا میان آنان برقرار است.

روحانی، سیدمحمد، پیشین، ص۲۹

۵) اعتقاد قلبی به شفاعت داشته باشد

از احادیث شفاعت استفاده می‌شود کسانی مورد شفاعت واقع می‌شوند که اعتقاد قلبی به شفاعت داشته باشند.

مطهری، احمد، پیشین، ص۱۷۰ 

همچنانکه ار رسول خدا (ص) نقل شده است: هر کس به شفاعت من ایمان نداشته باشد شفاعت من به او نمی‌رسد.

مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت دارالوفاء، ج۸، ص۵۸

۶) خیانت کار و فریب دهنده نباشد

در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است: هر کس به برادر دینی خویش خیانت نماید، خداوند برکت را از روزیش بر می‌دارد و زندگیش را ویران می‌سازد و او را به خودش واگذار می‌کند و شفاعتی از او نخواهد شد

وسائل الشیعه ج۱۲ ص۲۱۰

 از اخــبــار آن دنیا بـا خـبــر شــویــد!

شفاعت ائمه (1)

ائمه از چه کسانی شفاعت نمی کنند؟

۱) کافرین

۲) منکران

۳) شکاکان

۴) مشرکان

پیامبر خدا (ص): نه شکّاکان و مشـرکان شـفـاعــت شوند و نه کافران

و منکران؛ بلکه شفاعت مخصوص مؤمنان یکتا پرست است.

میزان الحکمه ج۵ ص۵۸۷ به نقل از بحار الأنوار : ٨/۵٨/٧۵

۵) قدرتمند مستبد

۶) غالیان در دین

پیامبر خدا (ص): شفاعت من به دو کس نمی رسد: قدرتمند مستبد

و ستمگر و غلوّ کننده خارج شده از دین.

میزان الحکمه ج۵ ص۵۸۸ به نقل ازالخصال : ۶۳/۹۳

۷) ظالمان

پیامبر خدا (ص): شـفـاعت من درباره مرتکبانِ گناهان کبیره است،

به جز مشرکان و ستمگران .

میزان الحکمه ج۵ ص۵۸۸ به نقل از الخصال : ۳۵۵/۳۶

۸) سبک شمرندگان نماز

پیامبر خدا (ص): کسی که نماز را سبک بشمارد به شفاعت من 

دست نیابد، و به خدا سـوگـنـد که در کـنـار حـوض [کـوثر] بر من 

وارد نشود .

میزان الحکمه ج۵ ص۵۸۸

۹) کسانی که به شفاعت، ایمان ندارند

پیامبر خدا (ص): کسی که به شفاعت کردن من ایمان نداشته 

باشد، خداوند شفاعت مرا به او نرساند.

میزان الحکمه ج۵ ص ۵۸۷ به نقل از عیون أخبار الرِّضا : ١/١٣۶/٣۵

شرایط شفاعت شوندگان

 از اخــبــار آن دنیا بـا خـبــر شــویــد!

آیا شفاعت پارتی بازی است؟

معنای لغوی شفاعت‏

کلمه شفاعت از ریشه شفع به معنى جفت و ضم الشی‏ء الى مثله گرفته شده و نقطه مقابل آن وتر به معنى تک و تنها است  سپس به ضمیمه شدن فرد برتر و قوی ترى براى کمک به فرد ضعیف ‏تر اطلاق گردیده است. شفاعت در لغت به معنای خواهش گری و پایمردی کردن ، میانجی گری ، وساطت و پا در میانی کردن و درخواست عفو و بخشایش است.

این لفظ در عرف و شرع به دو معنى متفاوت گفته می ‏شود:

الف- شفاعت در عرف به این گفته مى‏ شود که شخص شفیع از موقعیت و شخصیت و نفوذ خود استفاده کرده و نظر شخص صاحب قدرتى را در مورد مجازات زیردستان خود عوض کند.

گاهى با استفاده از نفوذ خود یا وحشتى که از نفوذ او دارند و زمانى با پیش کشیدن مسائل عاطفى و تحت تاثیر قرار دادن عواطف طرف و زمان دیگرى با تغییر دادن مبانى فکرى او در باره گناه مجرم و استحقاق او و مانند اینها.

بطور خلاصه شفاعت طبق این معنى هیچگونه دگرگونى در روحیات و فکر مجرم یا متهم ایجاد نمى‏ کند، تمام تاثیرها و دگرگونی ها مربوط به شخصى است که شفاعت نزد او مى‏ شود .

این نوع شفاعت در بحث هاى مذهبى مطلقا معنى ندارد، زیرا نه خداوند اشتباهى مى‏ کند که بتوان نظر او را عوض کرد، و نه عواطفى به این معنى که در انسان است، دارد که بتوان آن را برانگیخت، و نه از نفوذ کسى ملاحظه مى ‏کند و وحشتى دارد و نه پاداش و کیفرش بر محورى غیر از عدالت دور مى‏ زند.

ب - مفهوم دیگر شفاعت بر محور دگرگونى و تغییر موضع شفاعت شونده دور مى ‏زند، یعنى شخص شفاعت شونده موجباتى فراهم مى ‏سازد که از یک وضع نامطلوب و درخور کیفر بیرون آمده و به وسیله ارتباط با شفیع، خود را در وضع مطلوبى قرار دهد که شایسته و مستحق بخشودگى گردد، و ایمان به این نوع شفاعت در واقع یک مکتب عالى تربیت و وسیله اصلاح افراد گناهکار و آلوده، و بیدارى و آگاهى است، و شفاعت در منطق اسلام از نوع اخیر است.

و تمام ایرادها، خرده‏ گیری ها، و حمله‏ ها همه متوجه تفسیر اول براى شفاعت مى‏شود، نه مفهوم دوم که یک معنى منطقى و معقول و سازنده است.

معنای اصطلاحی شفاعت

بدون شک مجازاتهاى الهى چه در این جهان و چه در قیامت جنبه انتقامى ندارد، بلکه همه آنها در حقیقت ضامن اجرا براى اطاعت از قوانین و در نتیجه پیشرفت و تکامل انسانها است، بنا بر این هر چیز که این ضامن اجراء را تضعیف کند باید از آن احتراز جست تا جرات و جسارت بر گناه در مردم پیدا نشود.

از سوى دیگر نباید راه بازگشت و اصلاح را بکلى بر روى گناهکاران بست بلکه باید به آنها امکان داد که خود را اصلاح کنند و به سوى خدا و پاکى تقوا باز گردند.

شفاعت به مفهوم قرآنی اش این است که شخص گنه کار به سبب پاره ای از جنبه های مثبت مانند ایمان یا انجام بعضی از اعمال صالح شباهتی به اولیاء الله پیدا کند و آنان با عنایات و کمک های خود او را به سوی کمال سوق دهند و از پیشگاه خداوند تقاضای عـفو کنند. به تعبیری دیگر حقیقت شفاعت ، قرار گرفتن موجودی قوی تر و برتر در کنار موجودی ضعیف تر و کمک کردن به او برای پیمودن مراتب کمال است.

 شفاعت در معنى صحیحش براى حفظ همین تعادل است، و وسیله‏اى است براى بازگشت گناهکاران و آلودگان و در معنى غلط و نادرستش موجب تشویق و جرات بر گناه است.

کسانى که جنبه‏ هاى مختلف شفاعت و مفاهیم صحیح آن را از هم تفکیک نکرده‏ اند گاه بکلى منکر مساله شفاعت شده، آن را با توصیه و پارتى‏ بازى در برابر سلاطین و حاکمان ظالم برابر مى‏ دانند! و گاه مانند وهابیان آیه را که مى‏ گوید: لا یُقْبَلُ مِنْها شَفاعَةٌ در قیامت (از کسى شفاعت پذیرفته نمى‏ شود) بدون توجه به آیات دیگر دستاویز قرار داده و به کلى شفاعت را انکار کرده‏ اند.

ایرادات مخالفان شفاعت:

به هر حال ایرادهاى مخالفان شفاعت را در چند مطلب مى‏ توان خلاصه کرد:

1) اعتقاد به شفاعت ، روح سعى و تلاش را تضعیف مى‏کند.

2) اعتقاد به شفاعت انعکاسى از جامعه ‏هاى عقب مانده و فئودالیته است.

3) اعتقاد به شفاعت موجب تشویق به گناه و رها کردن مسئولیتها است.

4) اعتقاد به شفاعت یک نوع شرک و چندگانه پرستى و مخالف قرآن است!

5) اعتقاد به شفاعت مفهومش دگرگون شدن احکام خداوند و تغییر اراده و فرمان او است!

 همه این ایرادها از آنجا ناشى شده که شفاعت را از نظر مفهوم قرآنى با شفاعت هاى انحرافى رائج در میان عوام مردم اشتباه کرده ‏اند.

منبع: تبیان

 از اخــبــار آن دنیا بـا خـبــر شــویــد!